Co powoduje nierównomierne zużycie klocków hamulcowych? Czy to wina zacisku?
Nierównomierne zużycie klocków hamulcowych to problem, który potrafi spędzić sen z powiek. Widzimy to często, kiedy przyjeżdża klient, a z jednej strony klocki starte do szczętu, aż piszczą metalem o tarczę, a z drugiej strony grube, jak nowe. To typowy objaw, który od razu każe nam zajrzeć głębiej. Najczęściej wina leży po stronie zacisku hamulcowego, prowadnic albo samych tarcz.
Zacisk hamulcowy to serce tego układu. Jeśli „zasechł”, czyli tłoczek nie cofa się swobodnie po odpuszczeniu pedału hamulca, klocek cały czas dociska do tarczy. W skrajnych przypadkach potrafi to doprowadzić do przegrzania, a nawet zablokowania koła. Widzimy to często w starszych autach, gdzie zaciski nie były regularnie konserwowane, na przykład w popularnych Oplach Astra czy Fordach Focus. Rozwiązaniem jest albo wymiana zacisku na nowy lub regenerowany, albo – jeśli problem nie jest tak poważny – jego rozebranie, wyczyszczenie, wymiana uszczelnień i porządne nasmarowanie prowadnic.
Właśnie prowadnice klocków to kolejny winowajca. To te metalowe elementy, po których klocek powinien swobodnie się przesuwać. Jeśli są zardzewiałe, brudne albo po prostu brakuje na nich smaru, klocek „staje dęba” i nie może równomiernie dociskać do tarczy. Prowadzi to do tego, że jedna część klocka ściera się szybciej niż druga. Wystarczy spojrzeć na nie podczas wymiany klocków – jeśli są suche i z rudym nalotem, wiadomo co robić. Trzeba je dokładnie oczyścić drucianą szczotką, usunąć wszelkie naloty i nałożyć świeżą warstwę specjalnego smaru do układu hamulcowego.
Nie można zapomnieć o tarczach hamulcowych. Skrzywiona tarcza, nawet minimalnie, powoduje nierówny docisk klocka. W czasie obrotu koła, w jednym miejscu klocek dociska mocniej, w innym słabiej. To zjawisko jest szczególnie widoczne przy hamowaniu z większych prędkości i może objawiać się drżeniem pedału hamulca. W takich przypadkach, jeśli tarcza nie jest zbyt mocno zużyta, można spróbować jej przetoczenia. Jednak zazwyczaj bezpieczniej i skuteczniej jest wymienić tarcze na nowe, zwłaszcza jeśli samochód ma już swoje lata, jak na przykład Volkswagen Golf starszych generacji czy Renault Megane.
Często problemem są też błędy montażowe. Może to brzmieć banalnie, ale źle założony klocek, brak smaru na metalowych nakładkach (tych, które wchodzą w prowadnice) albo pominięcie oczyszczenia piasty przed założeniem nowej tarczy – to wszystko może prowadzić do nierównego zużycia. Prawidłowy montaż wymaga precyzji i użycia odpowiednich preparatów – smaru do prowadnic zacisków i specjalnych past zapobiegających piszczeniu klocków.
Kiedy widzimy znaczną różnicę w zużyciu klocków i tarcz, często najlepszym rozwiązaniem jest wymiana całego zestawu na osi. Wymiana samych klocków w sytuacji, gdy tarcze są już nierówne, to trochę jak gaszenie pożaru zapałką – na chwilę pomoże, ale problem powróci. Kompleksowa wymiana gwarantuje, że układ hamulcowy będzie pracował równomiernie, a Ty poczujesz różnicę w skuteczności hamowania, co jest przecież kluczowe dla bezpieczeństwa.
Jak uniknąć takich problemów w przyszłości? Przede wszystkim regularne przeglądy. Zalecamy, żeby mechanik zerknął na hamulce co 15-20 tysięcy kilometrów. To nie tylko kontrola grubości klocków i tarcz, ale także sprawdzenie stanu zacisków, prowadnic i przewodów hamulcowych. Taka profilaktyka pozwala wychwycić drobne problemy, zanim przerodzą się w poważne awarie.
Warto też pamiętać, że samodzielna naprawa hamulców, bez odpowiedniej wiedzy i narzędzi, może być niebezpieczna. Układ hamulcowy to nie miejsce na eksperymenty. Fachowa diagnostyka i naprawa w sprawdzonym warsztacie dają pewność, że wszystko zostało zrobione poprawnie i bezpiecznie. Zajmujemy się tym na co dzień, znamy specyfikę różnych modeli aut, od popularnych Skody Fabia po bardziej zaawansowane BMW serii 3, i wiemy, na co zwrócić uwagę.
