Spalony zapach oleju w automatycznej skrzyni biegów – dlaczego jest niebezpieczny i co zrobić?

Spalony zapach oleju w automacie to nie jest zwykły „uh, coś śmierdzi” – to sygnał alarmowy, że twoja skrzynia biegów może być na krawędzi poważnej (i kosztownej) awarii. Jak rozpoznać problem i co robić? Rozbijmy to na części.

Dlaczego śmierdzi spalenizną?

Bo olej się degradował albo przegrzał. W przeciwieństwie do silnika, gdzie często czujesz spaleniznę przy przepalonej sprzęgle czy nieszczelnościach, w automacie ten zapach oznacza zazwyczaj jedno: olej stracił właściwości.

• Przegrzanie: Automaty lubią pracować w określonej temperaturze. Jeśli jeździsz agresywnie, ciągniesz przyczepę albo masz zablokowany chłodnik ATF (np. zatkany brudem), płyn zaczyna się „gotować”. To nie jest metafora – dosłownie pali się wewnątrz skrzyni! Przykład? Stare Audi A6 z przekładnią ZF 5HP po dłuższej jeździe autostradą potrafią tak gotować ATF, że smród przebija nawet przez nawiewy.
• Zużycie tarczek i pasków ciernych: W nowszych automatach (DSG u Volkswagena czy PowerShift u Forda) zużyte okładziny mieszają się z olejem i tworzą tę charakterystyczną woń spalenizny. To już ostatni dzwonek przed ślizganiem biegów.
• Stary olej: Niektóre marki twierdzą, że ich ATF są „dożywotne” (BMW starego typu np.), ale prawda jest taka: po 150–200 tys. km płyn zamienia się w szlam o konsystencji kisielu malinowego… który też pięknie śmierdzi przy próbie dynamicznego przyspieszenia.

Co grozi jazda ze starym/spalonym płynem?

Nie licz na cud – jeśli czujesz wyraźny odór:

1. Zaczą ci ślizgać biegi („kręci silnik”, a auto nie przyspiesza).
2. Zmienne momenty zmiany biegów („kopie” między przełożeniami).
3. Awaria całej przekładni za kilka tysięcy złotych.

Pamiętam klienta z Passatem B7 któremu tłumaczyłem wymianę DSG-a… Olej był czarny jak noc zimową porą a on upierał sie ze „jeżdżę tak od dwóch lat”. Efekt – naprawa za ponad 8 tysięcy bo trzeba było wymienić cały mechatronik!

Co konkretnie musisz sprawdzić?

1. Kolor i stan płyny poprzez miarkę (o ile producent ją dał)
   Świeże ATF ma różowy/czerwony odcień; brunatne = ostrzeżenie; czarne/brunatne + grudki = katastrofa blisko
2. Temperatur pracy układu
   Jeśli masz OBD możesz podłączyć tester żeby monitorować temp.; niektóre modele mają nawet osobne sensory dla skrzyń CVT
3. Ewentualne wycieki
   Zwłaszcza tam gdzie chłodniki montowane są blisko radiatorow np Mitsubishi Outlander często gniją rurki doprowadzone do nagrzewnicy

Najważniejsze pytanie: wymieniać samemu czy u mechanika?

Jeżeli nigdy tego nie robiles lepiej zostawic specowi ponieważ:

• Potrebujes odpowiednich narzedzi aby dokladnie odmierzyd ilosc
• Nowoczesnes konstrukcje maja system odpowietrzania który czasem trzeba aktywowac komputerowo
• Źle dobrany produkt moze uszkodzić delikatna elektronike sterującca zmianami przełozeń

Ale uwaga! Unikaj tanich pseudo-warsztatóww reklamujących „pełną obsługge automatycznych” bez doświadczenia szczególnie gdy mówimy o hybrydowych Lexusah IS300h gdzie pompa znajduje sie głeboko wewnatz jednostek napędowych…

Podsumowanie krótkie lecz treściwe : Spalonay woniejacy plyn równać siê moze tylko jednym – szybką reakcja właścicielaa pojazdu inaczej rachunek bedzie wysoki niczym wieża Eifflaa